بررسی برخی از ویژگی های رویشگاهی درختچه daphne mucronata l (مطالعه موردی در فریدونشهر استان اصفهان)

خصوصیات گونه های گیاهی تا حد زیادی به شرایط محیطی رویشگاه نظیر عوامل خاکشناسی، فیزیوگرافی و اقلیمی وابسته است. daphne mucronata یکی از گونه های گیاهی بومی ایران است که در بخش وسیعی از کشور می روید. در منطقه فریدونشهر استان اصفهان نیز رویشگاه خوبی از این گونه وجود دارد که مطالعه اخیر در این منطقه انجام شده است. ابتدا منطقه مورد بررسی بر اساس تراکم گونه مورد مطالعه به چهار طبقه خوب، متوسط، ضعیف و فاقد این گونه تقسیم شد. به منظور جمع آوری اطلاعات گیاهی از روش نمونه برداری سیستماتیک تصادفی استفاده شد و تاج پوشش و تراکم همه گونه ها در این رویشگاه با استفاده از 10 عدد پلات 400 متر مربعی اندازه گیری شد. همچنین از پای هر درختچه دو نمونه خاک از اعماق 30-0 و 60-30 سانتیمتر برداشت و اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد رس، سیلت، شن، سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم، آهک، ماده آلی، نسبت جذب سدیم، درصد سدیم تبادلی، فسفر و درصد سنگریزه نمونه ها اندازه گیری شد. همچنین ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت همه پلات ها نیز ثبت گردید. فنولوژی و مراحل رشد d.mucronata نیز با استفاده از روش کیفی( ثبت تاریخ جوانه زنی، ظهور برگ، گل دهی، میوه-دهی، ریزش برگ ها، ریزش بذرها و خواب گیاه) و همچنین روش کمی (ثبت ماهانه درصد کانال های رنگی عکس ها (rgb) و استخراج و تغییرات رنگ برگ، ساقه، گل و میوه گیاه به صورت جداگانه) مورد تحلیل قرار گرفت. آنالیزهای آماری شامل آزمون همبستگی ساده، رگرسیون و رج بندی بود که با استفاده از نرم افزارهای spss 16.0 و canoco انجام شد. این تجزیه و تحلیل ها با هدف ارایه فرضیاتی در مورد اینکه گونه مورد مطالعه چگونه با عوامل محیطی اندازه گیری شده در ارتباط است انجام گرفت. نتایج نشان داد که میزان آهک، اسیدیته و سیلت نمونه های خاک مهمترین فاکتورهای موثر در رشد گونه d. mucronata در عرصه مورد مطالعه بود و تاج پوشش و تراکم گونه نیز با افزایش مقادیر هدایت الکتریکی، سدیم، کلسیم و منیزیم، نسبت جذب سدیم و درصد سدیم تبادلی کاهش یافت. همچنین تمامی پارامترهای گیاهی اندازه گیری شده گونه d. mucronata ارتباط زیادی با ارتفاع از سطح دریا و شیب رویشگاه نشان داد. نتایج ظهور شناسی نشان داد که جوانه های این گیاه از اواخر اسفند شروع به رشد کرده و ریزش برگ ها تا مهر ماه ادامه می یابد؛ گلدهی در خرداد و اوج میوه دهی در مرداد است. رسیدن بذرها در شهریور ماه و ریزش آن ها در مهر ماه انجام می شود.